Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

Με δεμένα χέρια η κυβέρνηση στα προνοιακά και κοινωνικά επιδόματα

Με δεμένα χέρια η κυβέρνηση στα προνοιακά και κοινωνικά επιδόματα

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
Με δεμένα χέρια η κυβέρνηση στα προνοιακά και κοινωνικά επιδόματα
Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Από την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη μεταρρύθμιση του προνοιακού συστήματος εξαρτάται το περιεχόμενο που θα λάβουν οι  μεταρρυθμίσεις στα κοινωνικά επιδόματα, τις οποίες υποδεικνύει το νέο Μνημόνιο.
Μαζί με αυτές τις μνημονιακές μεταρρυθμίσεις διακυβεύεται εν μέρει και η  εν εξελίξει κυβερνητική πολιτική εκστρατεία για την προώθηση "μη μνημονιακών" μέτρων στήριξης των εργαζομένων και  των αυταπασχολούμενων, όπως αυτά που αποφάσισε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής την περασμένη Πέμπτη.
Αρμόδια κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν στο Capital.gr πως η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη μεταρρύθμιση του προνοιακού συστήματος έπρεπε να είχε ήδη παραδοθεί από τα τέλη του περασμένου Ιουλίου.
Ωστόσο, αυτό δεν έχει γίνει. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, η σχετική έκθεση έπρεπε να παραδοθεί την περασμένη άνοιξη, αλλά το γεγονός ότι αυτή δεν περιέλαβε καμία αναφορά στα αναπηρικά επιδόματα οδήγησε την ελληνική πλευρά και την Κομισιόν στο να ζητήσουν να υπάρξει σχετική προσθήκη.
Έτσι οι εμπειρογνώμονες της Παγκόσμιας Τράπεζας ξεκίνησαν ξανά την έρευνα και τη συμπληρωματική σύνταξη της έκθεσής τους.
Η διαπραγμάτευση μεταξύ κυβέρνησης-θεσμών δεν μπορεί να ξεκινήσει χωρίς αυτή την έκθεση.
Και αυτό -σύμφωνα με τις ίδιες πηγές- για δύο λόγους:
-Πρώτον, γιατί το ίδιο το Μνημόνιο προβλέπει ρητά πως "η κυβέρνηση θα υιοθετήσει νομοθεσία για μία σημαντική μεταρρύθμιση του προνοιακού συστήματος, βασισμένη στις σχετικές συστάσεις της σχετικής έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας".
-Κατά δεύτερον, το ΔΝΤ δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην έκθεση αυτή, καθώς με βάση αυτή θα καθορίσει τη στάση του.
Δεν ισχύει, όμως, ακριβώς το ίδιο για την κυβέρνηση, η οποία επιχειρεί να διαμορφώσει τη δική της θέση βασισμένη στη γραμμή "καμία περικοπή επιδομάτων", την ώρα που το ΔΝΤ φέρεται να έχει ήδη ζητήσει "μαχαίρι" 200 εκατ. ευρώ από τα αναπηρικά επιδόματα.
Αυτό κατέστησε σαφές και η ίδια η αρμόδια αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας (με τομέα ευθύνης το κοινωνικό κράτος), κ. Θεανώ Φωτίου, σε συνέντευξή της.
Κατά τ’ άλλα,το Μνημόνιο προβλέπει επακριβώς :

1)  "Τη  θέσπιση μίας μεγάλης μεταρρύθμισης του συστήματος οικογενειακών επιδομάτων μέχρι το Νοέμβριο του 2017, με στόχο να βελτιωθεί η στόχευση και να αυξηθεί η ισότητα μεταξύ των παιδιών που υποστηρίζονται, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2018".

2) "Τη νομοθέτηση και την εφαρμογή μίας μεταρρύθμισης στο χώρο των επιδομάτων αναπηρίας μέχρι το Νοέμβριο 2017" .

Συγκεκριμένα πρέπει να υιοθετηθεί "νέα νομοθεσία" για "ένα πιλοτικό πρόγραμμα μετάβασης  από τη σημερινή διαδικασία αξιολόγησης των επιδομάτων  σε μια λειτουργική αξιολόγηση για τον προσδιορισμό της ικανότητας του ατόμου να ασκεί δραστηριότητες καθημερινής ζωής".

Το πιλοτικό πρόγραμμα του συστήματος αξιολόγησης της λειτουργικής αναπηρίας "θα εφαρμοστεί από τον Ιανουάριο του 2018". Ο σχετικός νόμος θα περάσει τον Μάιο του 2018 και  "θα εναρμονίσει όλους τους κανόνες εισφορών αναπηρίας και της κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένου του νόμου 4387/2016".
Η εφαρμογή του νόμου  "σε πανεθνική κλίμακα θα ξεκινήσει μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2018 (δηλαδή από την 1η Ιουλίου 2018, τα επιδόματα αναπηρίας, για όλους τους δικαιούχους σε εθνικό επίπεδο, θα καθοριστούν σταδιακά και θα χορηγηθούν με βάση τη νέα λειτουργική εκτίμηση)".

3) "Τον  σχεδιασμό μίας μεταρρύθμισης των επιδομάτων (στο πλαίσιο των ανασκοπήσεων δαπανών), για τις μεταφορές μέχρι τον Νοέμβριο του 2017. Η μεταρρύθμιση αυτή πρέπει να τεθεί σε ισχύ το 2018 μετά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής μεταρρύθμισης των εισιτηρίων από τις εταιρείες μεταφορών".

4)  "Την  ολοκλήρωση μίας μελέτης για τον εξορθολογισμό των εκπαιδευτικών επιδομάτων (στο πλαίσιο των αναθεωρήσεων δαπανών), μέχρι τον Ιούνιο του 2017 προκειμένου να εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις έως τον Οκτώβριο του 2017".

5)  "Τη  θέσπιση νέας νομοθεσίας για τον προσδιορισμό του σχεδιασμού των επιδομάτων στέγασης μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2017" .
Λίγο μετά την υπογραφή του νέου Μνημονίου, στο οποίο αναφέρονται όλα τα παραπάνω, το ΔΝΤ εξέδωσε τη δική του έκθεση για το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής.
Σ’ αυτήν έκανε τρεις πολύ σημαντικές παρατηρήσεις σε σχέση με τις επικείμενες ανατροπές στον "χάρτη" των κοινωνικών επιδομάτων. Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ δήλωσε πως:
 
-"Οι αρχές σχεδιάζουν να αναβαθμίσουν τα στεγαστικά, οικογενειακά και στεγαστικά επιδόματα μετατρέποντας τα υπάρχοντα προγράμματα και αναδιανέμοντας τους πόρους προς την κατεύθυνση λιγότερων και καλύτερα στοχευμένων προγραμμάτων (μέχρι τέλος Ιουνίου 2018)". 
Όπως προκύπτει από την παραπάνω φράση, το ΔΝΤ υποστηρίζει την αναδιανομή των υπαρχόντων χρηματοδοτικών κονδυλίων σε πιο λίγα προγράμματα, τα οποία -όμως- θα έχουν καλύτερη στόχευση προς εκείνες τις κοινωνικές ομάδες που πρέπει να απευθύνονται, διευκρινίζουν στο Capital.gr κυβερνητικά στελέχη με εμπειρία στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς.
-Ενώ εφαρμόζεται το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, άλλα κοινωνικά επιδόματα "παραμένουν κατακερματισμένα, ελλιπώς σχεδιασμένα και αναποτελεσματικά σε σχέση με τα διεθνή επίπεδα".
Ο επανασχεδιασμός των κοινωνικών επιδομάτων θα πρέπει να λάβει υπόψη τα διεθνή πρότυπα, ενώ αφήνεται ένα "παράθυρο" για ενσωμάτωση και άλλων επιδομάτων στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, σύμφωνα με  τις ίδιες πηγές.
-"Τα επανασχεδιασμένα προγράμματα θα ενισχυθούν περαιτέρω το 2023 σαν μέρος του πακέτου ενίσχυσης της ανάπτυξης" το οποίο θα διαμορφώσει η κυβέρνηση.
Στο σημείο αυτό το ΔΝΤ προφανώς μιλά για προνοιακές μεταρρυθμίσεις σε δύο δόσεις. Η μία θα πραγματοποιηθεί όπως ήδη προβλέπει το Μνημόνιο το 2017-2018, στα πλαίσια του προγράμματος προσαρμογής και η άλλη μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, δηλαδή το 2023, εγείροντας λογικά  ερωτηματικά για τον ρόλο του ΔΝΤ μέχρι τότε, αλλά και για τη φύση του "αναπτυξιακού πακέτου" στο οποίο αναφέρεται.
*Διαβάστε ακόμα:

Φωτίου: Δεν θα κοπεί οποιοδήποτε επίδομα αναπηρίας

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
Ρητά απέρριψε το ενδεχόμενο περικοπής των αναπηρικών επιδομάτων σε συνέντευξή της, η αναπληρώτρια Υπ. Εργασίας, κ. Θεανώ Φωτίου. 
Στο τελευταίο κυβερνητικό συμβούλιο κοινωνικής πολιτικής παρουσιάστηκε το νομοσχέδιο για τα άτομα με αναπηρία, για το οποίο η κ. Φωτίου σημείωσε ότι "πρόκειται για την εναρμόνιση του νομοθετικού και διοικητικού πλαισίου της Ελλάδας με την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Άτομα με Αναπηρία".
Η κ. Φωτίου διέψευσε επίσης κατηγορηματικά ότι κόβεται οποιοδήποτε επίδομα αναπηρίας, θέμα για το οποίο "πέφτει μεγάλη σπέκουλα αυτές τις ημέρες... αυτή η ιστορία πρέπει να σταματήσει", ενώ εκτίμησε ότι όλα αυτά οφείλονται σε "αντιπολιτευτικούς σκοπούς".
 

ΔΝΤ: Μεταρρύθμιση των επιδομάτων το 2018 αλλά και το 2023

3
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
ΔΝΤ: Μεταρρύθμιση των επιδομάτων το 2018 αλλά και το 2023
Διαδοχικές μεταρρυθμίσεις στο πεδίο των κοινωνικών επιδομάτων προαναγγέλλει το ΔΝΤ. Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε το Ταμείο για την Ελλάδα, "οι αρχές σχεδιάζουν να αναβαθμίσουν τα στεγαστικά, οικογενειακά και στεγαστικά επιδόματα μετατρέποντας τα υπάρχοντα προγράμματα και αναδιανέμοντας τους πόρους προς την κατεύθυνση λιγότερων και καλύτερα στοχευμένων προγραμμάτων (μέχρι τέλος Ιουνίου 2018)". 
Το ΔΝΤ επίσης επισημαίνει πως "τα επανασχεδιασμένα προγράμματα θα ενισχυθούν παραπέρα το 2023 σαν μέρος του πακέτου ενίσχυσης της ανάπτυξης" το οποίο θα διαμορφώσει η κυβέρνηση.
Εξάλλου, το Ταμείο επισημαίνει πως ακόμα ενώ εφαρμόζεται το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, άλλα κοινωνικά επιδόματα "παραμένουν κατακερματισμένα, ελλιπώς σχεδιασμένα και αναποτελεσματικά σε σχέση με τα διεθνή επίπεδα".
Δ. Κατσαγάνης 

Έρχεται "θερμό φθινόπωρο" για τα επιδόματα

27
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
Έρχεται "θερμό φθινόπωρο" για τα επιδόματα
Του Δημήτρη Κατσαγάνη 
Το προνοιακό "μέτωπο" μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών ανοίγει από το ερχόμενο Φθινόπωρο,  μετά το διαφαινόμενο, προς το παρόν, "κλείσιμο" του ασφαλιστικού που έφερε η ψήφιση συνολικού πακέτου 3,1 δισ. ευρώ την περίοδο 2019 -2022.  
Το "μέτωπο", σύμφωνα με όσα προβλέπει το νέο Μνημόνιο, θα ξεδιπλωθεί σε δύο φάσεις:
-Η πρώτη φάση αφορά τη θέσπιση αλλαγών στα κοινωνικά επιδόματα (αναπηρικά, οικογενειακά, μεταφορικά, στεγαστικά, εκπαιδευτικά) μέχρι τον ερχόμενο Νοέμβριο.
-Η δεύτερη φάση του "μετώπου" αφορά την έναρξη υλοποίησης των παρεμβάσεων αυτών στο διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου-Ιουνίου 2018, δηλαδή τουλάχιστον έξι μήνες πριν ξεκινήσουν το 2019 οι περικοπές στις συντάξεις και εφαρμοστούν τα κοινωνικά "αντί-μετρα" (εφόσον, φυσικά, επιτευχθεί το 2018 ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ). 
Στο επίκεντρο τα αναπηρικά επιδόματα 
Αν και οι μεταρρυθμίσεις αυτές –σύμφωνα με όσα αναφέρονται τουλάχιστον στο Μνημόνιο- δεν συνδέονται ρητά με κάποιο δημοσιονομικό στόχο (αν και φυσικά, υποτάσσονται αντικειμενικά στο γενικότερο στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος τα επόμενα χρόνια), κύκλοι του Υπ. Εργασίας αναφέρουν πως το ΔΝΤ δεν έχει  πάψει να θεωρεί  αναγκαίες την περικοπή 23% της κρατικής δαπάνης  για τα αναπηρικά επιδόματα (δηλαδή μείωση από τα 860 εκατ.ευρώ στα 660 εκατ. ευρώ).
Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει δεκτό από το Υπουργείο Εργασίας. 
Αντ΄ αυτού εξετάζεται, σε πρωτόλυο, ακόμα επίπεδο από ελληνικής πλευράς, στο πλαίσιο του Μνημονίου, σχέδιο αναδιοργάνωσης του τρόπου χορήγησης των επιδομάτων προς τους ΑμεΑ.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr, εκείνο το οποίο σκέφτονται αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Εργασίας ειδικά για τη μεταρρύθμιση στα αναπηρικά επιδόματα, η οποία πρέπει να θεσπιστεί έως το Νοέμβριο του 2017 και να εφαρμοστεί πλήρως από τον Ιούνιο του 2018 είναι το ακόλουθο σχέδιο :
-Να υπάρξει επαναξιολόγηση το αν και κατά πόσο μπορεί ένας ανάπηρος να εργασθεί 
-Να  υποστηρίζεται πλήρως  από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες (πχ από τον ΟΑΕΔ και τον κυοφορούμενο Ενιαίο Φορέα Απονομής Προνοιακών Επιδομάτων) η επανένταξή του αναπήρου στην αγορά εργασίας, εφόσον ένας ανάπηρος κρίνεται ικανός να εργασθεί
-Να διατηρείται το αναπηρικό επίδομα το οποίο λαμβάνει για ένα τρίμηνο από τη στιγμή της πρόσληψης του σε κάποια θέση εργασίας (εφόσον κάτι τέτοιο καταστεί δυνατό)
-Να αντικαθίσταται μετά τον 4ο μήνα της απασχόλησης του το αναπηρικό επίδομα  το οποίο λαμβάνει "σε χρήμα" (εφόσον κάτι τέτοιο δεν του στερεί τους αναγκαίους όρους διαβίωσης του) με άλλες, έως και αντίστοιχου ύψους προνοιακές παροχές "σε είδος" ανάλογα με τις ανάγκες του.
Πέραν της μεταρρύθμισης στα αναπηρικά επιδόματα, στο υπουργείο Εργασίας πρέπει, βάσει Μνημονίου, να περάσει άλλες τέσσερις μεταρρυθμίσεις στα ακόλουθα πεδία:
-Θέσπιση μίας μεταρρύθμισης του συστήματος οικογενειακών επιδομάτων μέχρι το Νοέμβριο του 2017.Στόχος είναι "να βελτιωθεί η στόχευση και να αυξηθεί η ισότητα μεταξύ των παιδιών που υποστηρίζονται". Η μεταρρύθμιση αυτή θα τεθεί σε ισχύ από από 1.1.2018 και, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Εργασίας, κυβερνητική μέριμνα είναι να αυξηθούν τα επιδόματα για όσους έχουν 1 – 2 παιδιά στην οικογένεια, χωρίς να μειωθούν τα επιδόματα για όσους έχον 3 και πάνω παιδιά. Εξάλλου από το 2019, εφόσον επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2018, οι δαπάνες για οικογενειακά επιδόματα θα αυξηθούν από τα 650 εκατ. ευρώ στα 910 εκατ. ευρώ. 
-Σχεδιασμός μίας μεταρρύθμισης των επιδομάτων (στο πλαίσιο της ανασκόπησης των δημοσίων δαπανών), για τις μεταφορές μέχρι το Νοέμβριο του 2017. Η μεταρρύθμιση αυτή πρέπει να τεθεί σε ισχύ το 2018 μετά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής μεταρρύθμισης των εισιτηρίων από τις εταιρείες μεταφορών. Κύκλοι του Υπ. Εργασίας αναφέρουν στο Capital.gr πως μέσω του ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα φανεί το πραγματικό αναγκαίο δημοσιονομικό βάρος από την παροχή καρτών μειωμένου κόστους σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες.
-Ολοκλήρωσης μίας μελέτης για τον εξορθολογισμό των εκπαιδευτικών επιδομάτων (στο πλαίσιο της ανασκόπησης των δημοσίων δαπανών), μέχρι τον Ιούνιο του 2017. Η σχετική μεταρρύθμιση πρέπει να εφαρμοστεί έως  τον Οκτώβριο του 2017. Τα εκπαιδευτικά επιδόματα αφορούν κυρίως τους φοιτητές.
-Θέσπιση νέας νομοθεσίας για τον προσδιορισμό του σχεδιασμού των επιδομάτων στέγασης μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2017 (με βάσει συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας). Υπενθυμίζεται πως στα κοινωνικά αντί-μέτρα τα οποία θα εφαρμοστούν το 2019 (εφόσον επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2018) περιλαμβάνεται επίδομα ενοικίου ή στεγαστικού δανείου α' κατοικίας συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ.