Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2017

Πότε ο ελεύθερος επαγγελματίας - αυτοαπασχολούμενος έχει υποχρέωση για κάλυψη αφορολόγητου με «πλαστικό χρήμα»; Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης*

Πότε ο ελεύθερος επαγγελματίας - αυτοαπασχολούμενος  έχει υποχρέωση για κάλυψη αφορολόγητου με «πλαστικό χρήμα»;

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης*

Είναι γνωστό ότι η διάταξη για την κάλυψη του αφορολόγητου  αφορά όσους έχουν εισοδήματα από μισθούς- συντάξεις (όπως αναφέρονται στο άρθρο 12 του ΚΦΕ),  και υπό προϋποθέσεις, αγροτικό εισόδημα, μιας και αυτές οι κατηγορίες φορολογουμένων μόνο δικαιούνται σύμφωνα με το νόμο αφορολόγητο ποσό.
Θυμίζουμε πως για να συμμετέχει  μια δαπάνη  στην κάλυψη του αφορολόγητου πρέπει να έχει εξοφληθεί με τραπεζικά μέσα πληρωμής :  χρεωστική, πιστωτική ή προπληρωμένη κάρτα, ή να έχει εξοφληθεί μέσω e-banking, e-wallet, με πληρωμή στο γκισέ της τράπεζας.

Υπάρχει όμως περίπτωση αυτοαπασχολούμενος χωρίς εμφανές εισόδημα από μισθωτή εργασία, ή σύνταξη ή αγροτικό εισόδημα, να είναι υπόχρεος κάλυψης αφορολόγητου με αγορές με πλαστικό χρήμα;

1. Φορολογία διαφοράς τεκμαρτού και συνολικού εισοδήματος
Με τα άρθρα 30 έως και 34 του Ν.4172/2013, δηλαδή του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) καθορίζεται ο διαφορετικός τρόπος φορολόγησης  των πολιτών, δηλαδή η φορολόγηση με τεκμήρια.
Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος, η οποία προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, προσδιορίζεται από τη Φορολογική διοίκηση κατά το ίδιο φορολογικό έτος και φορολογείται:
α) Με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις, εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία ή/και συντάξεις ή εφόσον το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις
Με την ίδια κλίμακα φορολογούνται και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που το εισόδημα τους από την αγροτική δραστηριότητα είναι από το 50% του συνολικού εισοδήματος τους 
β) Με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα, ή το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων του φορολογούμενου δεν προκύπτει από μισθωτή εργασία και συντάξεις και με προϋποθέσεις αγροτική δραστηριότητα
γ) Με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις, εφόσον ο φορολογούμενος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του Οργανισμού απασχόλησης εργατικού δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ). 

Προσοχή: αν ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από περισσότερες της μίας κατηγορίας εισοδήματος και υπάρχει ισότητα μεταξύ τους τότε η διαφορά μεταξύ συνολικού εισοδήματος και αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων φορολογείται με τη φορολογική κλίμακα της μισθωτής εργασίας – συντάξεων, (παραγράφου 1 του άρθρου 15 του Ν. 4172/2013).

2. Εισοδήματα των κωδικού 659-660 που θεωρούνται εισοδήματα από μισθωτή εργασία.
Στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6 του εντύπου Ε1 (Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων), που αφορούν εισοδήματα που αποκτήθηκαν από το φορολογούμενο και τα οποία απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, περιλαμβάνονται ορισμένα εισοδήματα που έχον τα εννοιολογικά τα χαρακτηριστικά των εισοδημάτων από «μισθωτή εργασία» και σε περίπτωση που «λαμβάνουν μέρος» στον τρόπο εκκαθάρισης θεωρούνται εισοδήματα από μισθωτή εργασία.

Τα εισοδήματα αυτά είναι:

Μισθοί-Συντάξεις στον 659

I. "Εισόδημα φορ. κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία, κλπ"
II. "Διατροφή συζύγου και τέκνων"
III. "Συντάξεις αναπ.- θυμάτων πολέμου ή λόγω βλάβης κατά την εκτέλεση υπηρεσίας"
IV. "Εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους με περιοδικότητα, μόνιμη πηγή προέλευσης"
V. "Μισθοί, συντάξεις ,πάγια αντιμισθία αναπήρων με ποσοστό τουλάχιστον 80%"
VI. "Επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων"
VII. "Επιδόματα επικίνδυνης εργασίας κατά ποσοστό 65%"
VIII. "Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης"
IX. "Ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης" 

«Πέναλτι» 22% 

Είναι λοιπόν λογικό αν κάποιος φορολογούμενος που έχει την ιδιότητα του αυτοαπασχολούμενου και δεν έχει εισόδημα από την συγκεκριμένη ιδιότητα ή έχει ζημιά, αλλά έχει ένα κοινωνικό επίδομα, που εμφανίζεται στον κωδικό 659 και θεωρείται εισόδημα από μισθωτή εργασία, να τον υποχρεώνει στην κάλυψη αφορολόγητου με «πλαστικό χρήμα», αφού τα τεκμήρια που έχει θα φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων

Αν δεν έχει καλύψει το απαιτούμενο μέρος του αφορολόγητου με την εξόφληση δαπανών με ηλεκτρονικό τρόπο συναλλαγών θα πληρώσει επιπλέον φόρο, αφού η μη κάλυψη του συνολικού ποσού επιβαρύνετε με «πέναλτι» 22%.

Πιο συγκεκριμένα αν κάποιος φορολογούμενος δεν είχε καθόλου κέρδη από την εμπορική του δραστηριότητα και είχε για παράδειγμα τεκμήρια 5.500 , και κάποιο επίδομα 1.000 (Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης), θα φορολογηθεί για εισόδημα 4.500 (διαφορά εισοδήματος και τεκμηρίου).

Αν δεν έχει κάνει αγορές 4.500 Χ 10% = 450 ευρώ με κάρτα , τότε θα κληθεί να πληρώσει και το πέναλτι 22%.

ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑΠΟΣΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΜΕ ΔΑΠΑΝΕΣΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣΔΗΛΟΥΜΕΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣΔΙΑΦΟΡΑ ΔΑΠΑΝΩΝ
ΠΡΟΣΘΕΤΟΣ
 ΦΟΡΟΣ
4.50045010,00%045099



    Προσοχή γενικά στα τεκμήρια παγίδες .

Εκτός  από την παραπάνω περίπτωση, γενικά θα πρέπει να προσέχουμε με τα τεκμήρια. Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των φορολογουμένων, η μείωση των διαθέσιμων κεφαλαίων προηγουμένων χρόνων σε συνδυασμό με  την ΜΗ μείωση των τεκμηρίων, έχουν δημιουργήσει μια μεγάλη παγίδα που πέφτουν μέσα σε αυτήν κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι φορολογούμενοι. Να θυμίσουμε ότι τεκμήρια αποτελούν οι:

I. Δαπάνες Διαβίωσης   

Ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες και δευτερεύουσες κατοικίες
Τα επιβατικά αυτοκίνητα Ι.Χ.
Τα δίδακτρα που καταβλήθηκαν ετησίως σε ιδιωτικά σχολεία
Τα ποσά μισθοδοσίας που καταβάλλονται σε οικιακούς βοηθούς
Τα σκάφη αναψυχής
Τα ανεμόπτερα, τα αεροσκάφη και τα ελικόπτερα
Τις πισίνες
Ετήσια δαπάνη 3.000 για τον άγαμο και από 5.000 έγγαμους (από 2.500 για κάθε σύζυγο) .

II. Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχειών  

Αγορά ή ανέγερση ή χρηματοοικονομική μίσθωση ακινήτου
Αγορά ή χρηματοοικονομική μίσθωση οχήματος
Αγορά περιουσιακών στοιχείων πλέον των 10.000 ευρώ
Αγορά εταιρικών μεριδίων ή μετοχών
Παροχή δανείων σε οποιαδήποτε
Δωρεές ή γονικές παροχές χρημάτων πάνω από 300 ευρώ
Τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων και πιστώσεων

Προσοχή λοιπόν γιατί μπορεί  με μηδενικά εισοδήματα ή ζημιά ,να πληρωθεί μεγάλο ποσό φόρου γιατί υπάρχουν τα τεκμήρια.

* Απόστολος Αλωνιάτης 

Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α΄ Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.Φ.Ο.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου 2017

Δεν υπάρχουν σχόλια: