Δευτέρα 28 Αυγούστου 2017

Υποχρέωση ενημέρωσης του εντύπου Ε9 σε περίπτωση αλλαγής περιουσιακής κατάστασης.

Υποχρέωση ενημέρωσης του εντύπου Ε9 σε περίπτωση αλλαγής περιουσιακής κατάστασης.

Μιας και τελείωσαν οι δηλώσεις ας δούμε ορισμένα θέματα, που  πάντα είναι χρήσιμα και χρηστικά όπως , για την ενημέρωση του εντύπου Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων (Έντυπο Ε9) .
Αν και ο νόμος, για την υποχρέωση ενημέρωσης του εντύπου,  έχει αλλάξει από το 2013, με την εφαρμογή του  ΕΝΦΙΑ, και η ουσιαστική εφαρμογή του χρόνου ενημέρωσης άρχισε από την 1.1.2015, πολλοί φορολογούμενοι, και δυστυχώς και συνάδελφοι λογιστές φοροτεχνικοί, δεν ενημερώνουν σωστά την περιουσιακή κατάσταση τους.

Ενημέρωση μέσα σε 30 ημέρες από την υπογραφή του συμβολαίου.

 α ) Σε περίπτωση που ακίνητο ή εμπράγματο δικαίωμα αποκτηθεί με αγοραπωλησία, δωρεά, γονική παροχή, αυτό θα πρέπει δηλωθεί ηλεκτρονικά στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, εντός τριάντα ημερών από την ημερομηνία σύνταξης του συμβολαίου.
Την αλλαγή θα πρέπει να την κάνουν και τα δύο μέρη δηλαδή και αυτός που αγόρασε και αυτός που πούλησε το ακίνητο και αντίστοιχα στις άλλες περιπτώσεις και οι δύο συμβαλλόμενοι .
Να σημειώσουμε εδώ ότι τα εμπράγματα δικαιώματα είναι οι νομικές μορφές εξουσίασης του ανθρώπου επί των οικονομικών αγαθών, δηλαδή τα δικαιώματα που κατά τον κώδικα (Α.Κ. 973) παρέχουν εξουσία άμεση και κατά παντός επί του πράγματος.

Στην περίπτωση των ακινήτων εμπράγματα δικαιώματα, πέρα από την πλήρη κυριότητα, είναι ακόμη:

Επικαρπία: Είναι το εμπράγματο δικαίωμα του επικαρπωτή σε ξένο πράγμα να το χρησιμοποιεί και να το καρπώνεται διατηρώντας όμως την ουσία του.
Η επικαρπία αν δεν ορίσθηκε διαφορετικά είναι αμεταβίβαστη. Είναι όμως δυνατή η μεταβίβαση της ενάσκησης του δικαιώματος της επικαρπίας για χρόνο που δεν μπορεί να υπερβεί το χρονικό διάστημα ισχύος αυτής (Α.Κ. 1166).

Οίκηση: Είναι το εμπράγματο και αποκλειστικό δικαίωμα του δικαιούχου να χρησιμοποιεί ως κατοικία ξένη οικοδομή ή διαμέρισμα (Α.Κ. 1183). Το δικαίωμα αυτό είναι αμετάβλητο και αποσβήνεται με το θάνατο του δικαιούχου.

Ψιλή Κυριότητα: Είναι το εμπράγματο δικαίωμα που απομένει όταν η πλήρης κυριότητα έχει στερηθεί (αποψιλωθεί) του εμπράγματου δικαιώματος της επικαρπίας, δηλαδή της χρήσης και κάρπωσης του πράγματος και συνεπώς έχει περιορισθεί μόνο στην εξουσία διάθεσής του.

Πραγματικές δουλείες: Πραγματική δουλεία κατά το άρθρο 11.18 Α.Κ. είναι το περιορισμένο εμπράγματο δικαίωμα πάνω σε ακίνητο που συνιστάται για την εξυπηρέτηση των αναγκών άλλου ακινήτου παρέχοντας ωφέλεια στον εκάστοτε κύριο αυτού.
Το ακίνητο υπέρ του οποίου συνιστάται η δουλεία καλείται δεσπόζον, ενώ εκείνο εις βάρος του οποίου συστήθηκε η δουλεία, δουλεύον.

Περιορισμένες προσωπικές δουλείες: Περιορισμένη προσωπική δουλεία είναι το εμπράγματο δικαίωμα πάνω σε ξένο ακίνητο που συνιστάται υπέρ ενός συγκεκριμένου προσώπου παρέχοντας σ' αυτό κάποια εξουσία ή χρησιμότητα.

Νομή: Είναι η φυσική εξουσία του προσώπου επί του πράγματος η οποία ασκείται με διάνοια κυρίου (Α.Κ. 974).

Ενέχυρο: Είναι το εμπράγματο δικαίωμα σε ξένο κινητό πράγμα, που παρέχει στον ενεχυρούχο δανειστή την εξουσία να ικανοποιηθεί προνομιακώς από την αξία αυτού (Α.Κ. 1209).
Το ενέχυρο μπορεί να συσταθεί και επί ιδανικού μεριδίου πράγματος είτε με σύμβαση είτε από το νόμο.

Υποθήκη: Είναι το εμπράγματο δικαίωμα σε ξένο (ως προς το δανειστή) ακίνητο για εξασφάλιση ορισμένης απαίτησης με προνομιακή ικανοποίηση του δανειστή από το ακίνητο (Α.Κ. 1257-1345).
Για την απόκτηση υποθήκης απαιτείται τίτλος που να χορηγεί δικαίωμα για υποθήκη και εγγραφή στο βιβλίο υποθηκών.

β) Αν μεταβληθεί το ακίνητο ή το εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου (π.χ. ημιτελές ακίνητο, το οποίο αποπερατώνεται, επικαρπία η οποία συνενώνεται με την ψιλή κυριότητα λόγω θανάτου του επικαρπωτή), η μεταβολή θα πρέπει δηλωθεί ηλεκτρονικά στη δήλωση στοιχείων ακινήτων εντός, τριάντα ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιήθηκε.

Μεταβολή της περιουσιακής κατάσταση λόγο θανάτου (Κληρονομιάς ή διαθήκης).
Σύμφωνα με το άρθρο , παρ. 3α του νόμου 4223/2013 (νόμος για την εφαρμογή του ΕΝ.Φ.Ι.Α.):
«3.α. Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάθε επόμενου του 2014 έτους, λαμβάνεται η δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τα στοιχεία των ακινήτων του προηγούμενου έτους με τις μεταβολές που επήλθαν. Για τη σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1, από 1.1.2015 και εφεξής, ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα παραπάνω δικαιώματα, πλην της κληρονομικής διαδοχής, για την οποία ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός τριάντα (30) ημερών από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς.»
Δηλαδή στις περιπτώσεις κληρονομικής διαδοχής η δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) υποβάλλεται εντός τριάντα ημερών από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς. Συγκεκριμένα ο κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά εντός προθεσμίας τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία που πληροφορήθηκε την επαγωγή και το λόγο της, δηλαδή – κατά κανόνα - από την ημερομηνία θανάτου, προκειμένου για τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους, και από την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης, προκειμένου για τους εκ διαθήκης κληρονόμους. Αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν διέμενε στο εξωτερικό, η προθεσμία αποποίησης της κληρονομίας ορίζεται αντίστοιχα σε ένα (1) έτος. Σε περίπτωση αποποίησης της κληρονομιάς, ο συνεπεία αυτής καθιστάμενος κληρονόμος, έχει ανάλογη προθεσμία για αποποίηση.
Προσοχή: Στην περίπτωση που δεν γίνει αποποίηση κληρονομιάς, ο κληρονόμος θα πρέπει να δηλώσει στο Ε9 τα ακίνητα σύμφωνα με την νόμιμη μοίρα (σε περίπτωση οικογένειας 25% ο/η σύζυγος και 75% τα παιδιά), με την αιτιολογία «εξ αδιαθέτου κληρονόμος». Όταν ανοιχτεί η διαθήκη, αν υπάρχει ή γίνει το οριστικό συμβόλαιο της κληρονομιάς, τότε θα πρέπει να ξαναγίνει δήλωση των ακινήτων με την  αναφορά του νομικού εγγράφου.

Αλωνιάτης Απόστολος

Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την Πέμπτη 3 Αυγούστου 2017


Δεν υπάρχουν σχόλια: