Αναζητούνται έσοδα 5 δισ. ευρώ τον μήνα για να κλείσει ο προϋπολογισμός Μεγάλος προβληματισμός από τον εκτροχιασμό των εσόδων τον Ιούλιο

Αναζητούνται έσοδα 5 δισ. ευρώ τον μήνα για να κλείσει ο προϋπολογισμός

Μεγάλος προβληματισμός από τον εκτροχιασμό των εσόδων τον Ιούλιο

16 Αυγ 2017

 Share  Tweet

Πολύ μεγάλη υστέρηση έναντι του στόχου καταγράφηκε τον Ιούλιο στο σκέλος των δημοσίων εσόδων. Κατά τον πρώτο κρίσιμο μήνα για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού –λόγω της είσπραξης της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος- καταγράφηκε υστέρηση 729 εκατ. ευρώ στα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού. Μετά τη «βουτιά» στις εισπράξεις του Ιουλίου, στο επτάμηνο παρατηρείται υστέρηση 656 εκατ. ευρώ σε επίπεδο εσόδων τακτικού προϋπολογισμού. Το πρωτογενές πλεόνασμα παραμένει πάνω από τον στόχο –διαμορφώθηκε στο επτάμηνο στα 3,053 δις. ευρώ έναντι στόxου 2,098 δις. ευρώ για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου. 

Ωστόσο, αυτή η υπέρβαση στηρίχτηκε εξ’ολοκλήρου στην υπερσυγκράτηση των δαπανών οι οποίες σε επίπεδο τακτικού προϋπολογισμού εμφανίζονται μειωμένες κατά 1,047 δις. ευρώ έναντι του στόχου. Δεδομένου ότι η χρονιά δεν μπορεί να κλείσει με τόσο μεγάλη συγκράτηση στις δαπάνες –ειδικά στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων η υπερσυγκράτηση φτάνει στα 522 εκατ. ευρώ εις βάρος της ανάπτυξης- η κατάσταση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού κρίνεται πλέον ως οριακή. Και οι επόμενοι μήνες που έρχονται είναι εξαιρετικά δύσκολοι ειδικά σε ότι αφορά στο σκέλος των εσόδων. Από τα συνολικά 51,664 δις. ευρώ που πρέπει να συγκεντρωθούν μέχρι το τέλος του χρόνου με βάση τον αναθεωρημένο στόχο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος –σε επίπεδο καθαρών εσόδων τακτικού προϋπολογισμού- στο 7μηνο είχαν μαζευτεί μόλις τα 26,277 δις. ευρώ. Έτσι, στους πέντε μήνες που υπολείπονται, θα πρέπει να εισπραχθούν 25,387 δις. ευρώ ή 5,077 δις. ευρώ ανά μήνα.

Από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών προκύπτει ότι η σημαντική υστέρηση των 730 εκατ. ευρώ στο σκέλος των εσόδων προέκυψε για δύο λόγους:

1. Τη μεγαλύτερη –συγκριτικά με τον προγραμματισμό που είχε γίνει- επιστροφή φόρου. Εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών δόθηκαν συνολικά 465 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 240 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο ο οποίος προέβλεπε επιστροφές μόλις 225 εκατ. ευρώ.
2. Εμφανές πρόβλημα, προέκυψε τον Ιούλιο και στα φορολογικά έσοδα αν και το πραγματικό μέγεθος θα φανεί προς το τέλος του μήνα οπότε και θα ανακοινωθούν τα τελικά στοιχεία. Τα έσοδα προ επιστροφών φόρου του Ιουλίου, ανήλθαν στα 5,396 δις. ευρώ έναντι στόχου 5,889 δις. ευρώ. Ο στόχος για τον συγκεκριμένο μήνα μπήκε πολύ ψηλά λόγω των νέων φορολογικών μέτρων: της αύξησης του συντελεστή φορολόγησης των ενοικίων, την νέα κλίμακα υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης, την αύξηση της προκαταβολής φόρου για τους μικρομεσαίους από το 75% που ήταν μέχρι τώρα, στο 100% κλπ. Ο στόχος δεν επιτεύχθηκε και αυτό προκαλεί μεγάλη ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο και για τος υπόλοιπους μήνες. Παρά την αύξηση των φορολογικών συντελεστών, οι φόροι που βεβαιώθηκαν φέτος κατά την τελική εκκαθάριση ήταν λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι κάτι που υποδηλώνει μείωση στα δηλωθέντα εισοδήματα. Επίσης, πληροφορίες από την ΑΑΔΕ αναφέρουν ότι την πρώτη δόση του φόρου πλήρωσαν οι 72 στους 100. Το αν θα «κινητοποιηθούν» οι 28 στους 100 που δεν κατέβαλαν την πρώτη δόση μέσα στον Αύγουστο ή μέχρι το τέλος του έτους, καθίσταται πλέον εξαιρετικά κρίσιμο για την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα φορολογικά έσοδα του επταμήνου έχουν ενισχυθεί από τρεις διαφορετικές πηγές οι οποίες δεν θα υπάρξουν και το επόμενο διάστημα. Οι τρεις πηγές, είναι οι εξής;

• Τα 290 εκατ. ευρώ που προστέθηκαν στον ΦΠΑ λόγω της σύμβασης παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων στηνFraport
• Τα τουλάχιστον 250 εκατ. ευρώ που έχουν βεβαιωθεί (αρκετά εκ των οποίων έχουν ήδη εισπραχθεί) από την ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων και
• Τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που πλήρωσαν εφάπαξ (κατά κύριο λόγο με τη χρήση πιστωτικής κάρτας) περισσότεροι από 700.000 φορολογούμενοι, δηλαδή τουλάχιστον ο ένας στους τέσσερις που παρέλαβε φέτος χρεωστικό εκκαθαριστικό.

Τα έσοδα του επταμήνου

Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου στα 27,342 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 610 εκατ. ευρώ ή 2,2% έναντι του αναθεωρημένου στόχου όπως αυτός αποτυπώθηκε στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο που ψηφίστηκε τον Μάιο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού εμφάνισαν υστέρηση 656 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου με αποτέλεσμα να περιοριστούν στα 26,277 δις ευρώ έναντι στόχου 26,933 δις. ευρώ. Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν –μετά και τις αυξημένες επιστροφές του Ιουλίου- στα 2,307 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 373 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που ήταν 1,934 δισ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν στο 1,065 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 46 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Η πορεία των δαπανών

Το μεγάλο ψαλίδι στις δαπάνες του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων ήταν το κύριο χαρακτηριστικό του Ιουλίου. Δαπανήθηκαν μόλις 206 εκατ. ευρώ ποσό μειωμένο κατά 228 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Με τόσο μεγάλο «ψαλίδι» στο ΠΔΕ, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού εμφανίστηκαν και αυτές μειωμένες κατά 126 εκατ. ευρώ (ανήλθαν στα 4,892 δις. ευρώ) παρά την αυξημένη δαπάνη (πάντοτε έναντι του στόχου) που αποτυπώθηκε σε επίπεδο τακτικού προϋπολογισμού. Οι τακτικές δαπάνες, ήταν αυξημένες κατά 103 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν στα 4,687 δις. ευρώ.

Με αυτά τα δεδομένα, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2017 ανήλθαν στα 28,663 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,569 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (30,232 δισ. ευρώ). Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 27,549 δις. ευρώ και ήταν μειωμένες κατά 1,047 δισ. ευρώ έναντι του στόχου. Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι επιχορηγήσεις νοσοκομείων, ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 199 εκατ. ευρώ, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κατά 99 εκατ. ευρώ, τα επιδόματα πολυτέκνων κατά 60 εκατ. ευρώ και οι αποδιδόμενοι πόροι κατά 302 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016 κατά 501 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 234 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, 85 εκατ. ευρώ για αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 42 εκατ. ευρώ για δαπάνες μεταναστευτικών ροών και 67 εκατ. ευρώ για εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης. Οι δαπάνες του ΠΔΕ, μετά το νέο ψαλίδισμα του Ιουλίου, διαμορφώθηκαν σε 1,114 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 522 εκατ. ευρώ.

Το πλεόνασμα

Για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2017, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1,322 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1.676 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2016 και στόχου για έλλειμμα 2,280 δισ. ευρώ του ΜΠΔΣ 2018-2021 για το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3,053 δισ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2,715 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2016 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 2,098 δισ. ευρώ.