Του Σπύρου Δημητρέλη
Στο χειρουργικό κρεβάτι βάζει το υπουργείο Οικονομικών το τέλος επιτηδεύματος. Στο όνομα της ενίσχυσης της φορολογικής δικαιοσύνης ετοιμάζεται να χαρακτηρίσει το τέλος επιτηδεύματος ως φόρο και να το αυξήσει για όσους ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις δηλώνουν υψηλότερο εισόδημα με παράλληλο μηδενισμό του για όσους έχουν ανενεργό μπλοκάκι ή επιχείρηση και μείωσή του για όσους δηλώνουν χαμηλό εισόδημα.
Πώς θα γίνει αυτό; Με τον συνυπολογισμό του τέλους επιτηδεύματος στο φόρο εισοδήματος που καλούνται να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις. Πρόκειται ουσιαστικά για τον υπολογισμό του λεγόμενου πραγματικού φορολογικού συντελεστή όπου το σύνολο του φόρου υπολογίζεται ως ποσοστό του εισοδήματος που δηλώνεται. Ας το δούμε πρακτικά.
Ένας ελεύθερος επαγγελματίας που δηλώνει καθαρό εισόδημα 5.000 ευρώ πληρώνει φόρο εισοδήματος 1.300 ευρώ (26%). Πληρώνει, όμως, και τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ, δηλαδή συνολικά 1.950 ευρώ. Έτσι, ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής για τον συγκεκριμένο ελεύθερο επαγγελματία είναι 39% (αυτό είναι το ποσοστό του εισοδήματος που παίρνει η εφορία με το άθροισμα φόρου εισοδήματος και τέλους επιτηδεύματος).
Αντίστοιχα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας που δηλώνει καθαρό εισόδημα 40.000 ευρώ καλείται να καταβάλει φόρο εισοδήματος 10.400 ευρώ καθώς και τέλος επιτηδεύματος ύψους 650 ευρώ. Έτσι, ο συνολικός φόρος που καλείται να πληρώσει ανέρχεται σε 11.050 ευρώ. Έτσι, ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής για το συγκεκριμένο επαγγελματία υπολογίζεται σε 27,6%, δηλαδή πολύ κοντά στον ονομαστικό φορολογικό συντελεστή που ισχύει για το τμήμα του καθαρού εισοδήματος έως 50.000 ευρώ.
Στην πράξη, αυτό που έρχεται είναι μια κλίμακα υπολογισμού του τέλους επιτηδεύματος που το τέλος θα αυξάνεται όσο αυξάνεται και το ύψος του καθαρού εισοδήματος του φορολογούμενου. Αυτό που δεν αλλάζει είναι το ύψος των φορολογικών εσόδων που θα συνεχίσει να φέρνει στα κρατικά ταμεία το τέλος επιτηδεύματος. Το ποσό που εισπράττεται κάθε χρόνο από το τέλος επιτηδεύματος είναι περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ και αυτό το ποσό θα συνεχίσει να εισπράττεται.
Να σημειωθεί ότι εκτός από εισπρακτικούς λόγους, το τέλος επιτηδεύματος επιβλήθηκε το 2011 και ως κίνητρο για να κλείσουν οι φορολογούμενοι αδρανή  μπλοκάκια και επιχειρήσεις.