ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΟΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ Αυτός είναι ο νέος ΕΝΦΙΑ για το 2016 - Το σχέδιο για το φόρο ακινήτων

ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΟΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ

Αυτός είναι ο νέος ΕΝΦΙΑ για το 2016 - Το σχέδιο για το φόρο ακινήτων

Της Μαρίας Βουργάνα

Νέο Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακίνητων θα κληθούν να πληρώσουν το 2016 περίπου 6,1 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, με το υπουργείο Οικονομικών να προετοιμάζει τις ανατροπές στον φόρο και τον αναπληρωτή υπουργό Τρ. Αλεξιάδη να υπόσχεται ότι ο νέος ΕΝΦΙΑ θα είναι πιο δίκαιος και αποτελεσματικός.

Οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται θα δίνουν μια «γεύση» δικαιότερης κατανομής των φορολογικών βαρών στα ακίνητα μεταφέροντας μέρος των επιβαρύνσεων από τους μικροϊδιοκτήτες ακινήτων στους έχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία, ενώ στο στόχαστρο βρίσκονται οι εξοχικές κατοικίες, τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια σε περιοχές - φιλέτα που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως.

Έτσι, λίγο πριν αναρτηθούν τα φετινά εκκαθαριστικά σημειώματα για την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ (η πρώτη δόση θα πρέπει να πληρωθεί μέχρι τις 31 Οκτωβρίου), στην Καραγιώργη Σερβίας άρχισαν να επεξεργάζονται διάφορα σενάρια για το νέο ΕΝΦΙΑ, χωρίς όμως να αλλάζει ο ετήσιος εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ που προβλέπει το Μνημόνιο.

Ο κ. Αλεξιάδης μιλώντας χθες στο 16ο συνέδριο Prodexpo για την ανάπτυξη και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, αν και ανέφερε ότι ο τρόπος που θα δομηθεί ο νέος φόρος δεν έχει ακόμα αποφασιστεί, υπογράμμισε ότι θα είναι πιο αναλογικός και δίκαιος, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί ότι ο ΕΝΦΙΑ με τη σημερινή του μορφή έχει κλείσει τον κύκλο του.

Οι αλλαγές θα συνδυαστούν με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που θα γίνει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016. Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός συστήματος αυτόματης αναπροσαρμογής των τιμών ζώνης των ακινήτων, οι οποίες θα βρίσκονται κοντά στις εμπορικές τιμές. Ωστόσο, η καθυστέρηση της κυβέρνησης στην αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών έχει «ενοχλήσει» τους δικαστές, καθώς δεν τηρήθηκε η απόφαση του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία οι αντικειμενικές θα έπρεπε να είχαν αλλάξει από τον περασμένο Ιούνιο.

Με γνώμονα την είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ ετησίως από την κατοχή ακινήτων, οι ανατροπές που εξετάζονται στο νέο ΕΝΦΙΑ προβλέπουν μεταξύ άλλων:

1. Την καθιέρωση ενός χαμηλού αφορολόγητου ορίου για το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του κάθε φορολογούμενου. Τα σενάρια για το ύψος του αφορολόγητου κινούνται μεταξύ 20.000 ? 50.000 ευρώ και το τελικό ύψος του θα εξαρτηθεί από τις άλλες παρεμβάσεις που θα γίνουν στους συντελεστές υπολογισμού του φόρου και τον συμπληρωματικό φόρο.

Πάντως αν το αφορολόγητο διαμορφωθεί στα 50.000 ευρώ, το 41,7% των ιδιοκτητών ακινήτων δεν θα πληρώσει φόρο, αφού περισσότεροι από 2,7 εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν στην κατοχή τους ακίνητα, των οποίων η αξία με βάση τις αντικειμενικές αξίες που ισχύουν σήμερα δεν υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ. Με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών θα αυξηθεί ο αριθμός των φορολογουμένων που διαθέτουν μικρής αξίας περιουσία.

2. Παρεμβάσεις στις κλίμακες υπολογισμού του κύριου φόρου με αλλαγές στους συντελεστές και τα κλιμάκια των τιμών ζώνης. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσαν να μειωθούν οι συντελεστές για τις κατοικίες με χαμηλή αντικειμενική αξία για παράδειγμα μέχρι 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό, για τις οποίες ο συντελεστής φόρου είναι 2 έως 2,9 ευρώ ανά μέτρο και να αυξηθούν οι συντελεστές στα υψηλότερα κλιμάκια π.χ. για τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 2.000 ευρώ που σήμερα κυμαίνονται από 6 έως 13 ευρώ/τ.μ.

3. Αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού φόρου ή/και μείωση του αφορολόγητου ορίου. Σήμερα ο συμπληρωτικός φόρος ενεργοποιείται για συνολική αξία περιουσίας (αστικά ακίνητα) που υπερβαίνουν τις 300.000 ευρώ και οι συντελεστές του κυμαίνονται από 0,1% έως 1%.

Συζητείται το αφορολόγητο όριο να μειωθεί στα 250.000 ευρώ ή στα 200.000 ευρώ και οι συντελεστές να ξεκινούν από το 0,3% και να φθάνουν ακόμη και στο 2% για πολύ μεγάλες ακίνητες περιουσίες.

4. Επανεξέταση των απαλλαγών και εκπτώσεων που ισχύουν σήμερα για τον ΕΝΦΙΑ (ημιτελή κτίσματα, ξενοίκιαστα, φορολογούμενοι με πενιχρά εισοδήματα κ.ά).

5. Αύξηση της φορολογίας για τα εξοχικά και τις πολυτελείς κατοικίες, καθώς και για τα οικόπεδα και αγροτεμάχια που βρίσκονται σε τουριστικές και παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και νησιά.

Πάντως ο κ. Αλεξιάδης επανέλαβε πολλές φορές ότι δεν θα υπάρξει αιφνιδιασμός και σε όλες τις αποφάσεις για τα φορολογικά θα προηγηθεί διάλογος.

Στο στόχαστρο τα ακίνητα εξωτερικού

Την πρόθεση της κυβέρνησης να φορολογήσει τα ακίνητα που κατέχουν οι Έλληνες στο εξωτερικό επανέλαβε χθες ο κ. Αλεξιάδης λέγοντας ότι εξετάζεται το παράδειγμα του νόμου Μόντι, με συμψηφισμό του φόρου που έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή. Μάλιστα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι είναι αδικία να πληρώνει ΕΝΦΙΑ ένας ιδιοκτήτης ακινήτου εμπορικής αξίας 50.000 ευρώ στην Ελλάδα και να μην πληρώνει ούτε ένα ευρώ φόρο στην Ελλάδα, αυτός που έχει ένα σπίτι αξίας 5.000.000 ευρώ στο Λονδίνο.

Ηδη το υπουργείο Οικονομικών, όπως είπε, έχει στην κατοχή του δύο λίστες από τις βρετανικές φορολογικές αρχές με την ακίνητη περιουσία Ελλήνων στο Λονδίνο.

Ωστόσο, η υλοποίηση αυτού του φιλόδοξου σχεδίου δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, καθώς:

Το υπουργείο Οικονομικών δεν διαθέτει στοιχεία για τα ακίνητα που έχουν αποκτήσει οι Έλληνες στο εξωτερικό, καθώς δεν αποτυπώνονται ούτε στο έντυπο Ε9 όπου καταγράφεται η ακίνητη περιουσία των φορολογουμένων στην Ελλάδα, ούτε στο Ε1, και θα πρέπει να δηλωθούν οικειοθελώς από τους ιδιοκτήτες τους.

ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ 
Ακόμα και αν καταφέρει να τα εντοπίσει μέσω της διαδικασίας ανταλλαγής πληροφοριών με τις χώρες της Ε.Ε., θα δυσκολευτεί να βρει τα ακίνητα που είναι σε τρίτες χώρες και φορολογικούς παραδείσους και ενδεχομένως υπό τη σκέπη off shore εταιρειών.

Στο εξωτερικό δεν υπάρχουν αντικειμενικές αξίες αλλά μόνο εμπορικές τιμές και πάνω σε αυτές επιβάλλεται ο φόρος, ο οποίος σε άλλες χώρες αποτελεί έσοδο της κεντρικής διοίκησης και σε άλλες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Εξοχικά και αγροτεμάχια
Στο στόχαστρο βρίσκονται οι εξοχικές κατοικίες, τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια σε περιοχές - φιλέτα που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως.

Εμπλοκή με το ΣτΕ
Οι αλλαγές θα συνδυαστούν με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων που θα γίνει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016. Η καθυστέρηση της κυβέρνησης στην αναπροσαρμογή των αντικει- μενικών τιμών έχει «ενοχλήσει» τους δικαστές, καθώς δεν τηρήθηκε η απόφαση του ΣτΕ, σύμφω- να με την οποία οι αντικειμενικές θα έπρεπε να είχαν αλλάξει από τον περασμένο Ιούνιο.