Τρίτη 25 Αυγούστου 2015

Ηλεκτρονικό δίχτυ κατά φοροδιαφυγής

Ηλεκτρονικό δίχτυ κατά φοροδιαφυγής

ΘΑΝΟΣ ΤΣΙΡΟΣ
Το περιουσιολόγιο σε πρώτη φάση δεν θα περιλαμβάνει στοιχεία για τις καταθέσεις, όπως είναι διατυπωμένος ο νόμος. Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα, εκτός από τα στοιχεία που αποτυπώνονται μέχρι τώρα στο περιουσιολόγιο (και τα οποία κατά κύριο λόγο προέρχονται από τα όσα δηλώνουν οι φορολογούμενοι μέσω του Ε9) θα επιχειρηθεί και διασταύρωση με το κτηματολόγιο.
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Ηλεκτρονικό φακέλωμα για τα πάντα φέρνει το νέο μνημόνιο. Στον μακρύ κατάλογο των προαπαιτούμενων, συμπεριελήφθησαν μέτρα που ανοίγουν τον δρόμο για μαζική ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ φορέων του Δημοσίου αλλά και μεταξύ των φορέων του Δημοσίου -ειδικά της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων- και των τραπεζών. Αμεσα θα πρέπει να υπογραφεί υπουργική απόφαση που θα δίνει το δικαίωμα στις φορολογικές αρχές να αποκτήσουν πρόσβαση στις τραπεζικές συναλλαγές -αναλήψεις και καταθέσεις- της τελευταίας 10ετίας. Η ΓΓΔΕ θα αποκτήσει -και μάλιστα με απευθείας ανάθεση- ειδικό λογισμικό που θα της επιτρέψει να μπλοκάρει ηλεκτρονικά τις καταθέσεις όσων οφείλουν ποσά άνω των 70.000 ευρώ στην εφορία. Προωθούνται οι διαδικασίες για τη συγκρότηση του «περιουσιολογίου» (το οποίο θα εμπλουτιστεί και με τα στοιχεία των καταθέσεων ύστερα από νομοθετική ρύθμιση) αλλά και η διασύνδεση με το κτηματολόγιο. Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών του υπουργείου Εργασίας θα συνδεθεί και αυτό με τις τράπεζες, ενώ σταδιακά θα εκχωρήσει τις αρμοδιότητες είσπραξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στις φορολογικές αρχές. Ηλεκτρονικός δίαυλος ανοίγει επίσης ανάμεσα στην Εργάνη –το ηλεκτρονικό σύστημα του υπουργείου Εργασίας όπου καταγράφονται προσλήψεις και απολύσεις- στο ΙΚΑ και στη ΓΓΔΕ με στόχο τον εντοπισμό της αδήλωτης εργασίας.
Ο,τι δεν έχει γίνει επί σειρά ετών, πρέπει να νομοθετηθεί και να λειτουργήσει μέσα στους επόμενους λίγους μήνες. Τουλάχιστον αυτό προκύπτει από την ανάγνωση του μνημονίου αλλά και των πρώτων εφαρμοστικών νόμων που ψηφίστηκαν, κείμενα τα οποία μεταξύ άλλων αναφέρουν τα εξής:
• Η ΓΓΔΕ θα αποστέλλει ηλεκτρονικά στις τράπεζες τα στοιχεία των οφειλετών του Δημοσίου εφόσον οι οφειλές τους ξεπερνούν τις 70.000 ευρώ. Οι τράπεζες θα δεσμεύουν αυθημερόν τα οφειλόμενα ποσά από τους τραπεζικούς λογαριασμούς και θα ενημερώνουν τη φορολογική διοίκηση μέσα σε δύο ημέρες. Αυτή με τη σειρά της θα προχωρεί σε κατάσχεση του δεσμευμένου ποσού εντός 5νθημέρου.
• Μέσα στον Σεπτέμβριο θα πρέπει να υπογραφεί η απόφαση για την επέκταση του λεγόμενου «έμμεσου μητρώου τραπεζικών συναλλαγών». Η επέκταση θα δώσει τη δυνατότητα σε διαπιστευμένους ελεγκτές να αποκτούν πρόσβαση όχι μόνο στα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών αλλά στο σύνολο των συναλλαγών της τελευταίας 10ετίας. Η πρόσβαση θα είναι αυτόματη και ηλεκτρονική. Με την επέκταση του μητρώου, οι ελεγκτές δεν θα χρειάζεται να περιμένουν εβδομάδες προκειμένου να τους αποσταλούν κούτες με τα στοιχεία των τραπεζικών συναλλαγών. Με την εισαγγελική εντολή στα χέρια τους, θα μπορούν να αποκτούν πρόσβαση στα δεδομένα με το πάτημα ενός πλήκτρου. Για την υλοποίηση της διασύνδεσης των τραπεζών με τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, η τεχνική προεργασία έχει ήδη γίνει. Μάλιστα, το μνημόνιο ορίζει ότι εκτός από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, θα πρέπει να δοθεί πρόσβαση στο «έμμεσο μητρώο τραπεζικών συναλλαγών» και στο ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών)
• Το περιουσιολόγιο, έτσι όπως είναι διατυπωμένος ο νόμος, δεν μπορεί να περιλαμβάνει στοιχεία καταθέσεων. Θα προωθηθεί τροποποίηση ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα για όλους τους φορολογουμένους. Οσον αφορά τα ακίνητα, εκτός από τα στοιχεία που αποτυπώνονται μέχρι τώρα στο περιουσιολόγιο (και τα οποία κατά κύριο λόγο προέρχονται από τα όσα δηλώνουν οι φορολογούμενοι μέσω του Ε9) θα επιχειρηθεί και διασταύρωση με το κτηματολόγιο. Από τη στιγμή που θα λειτουργήσει το περιουσιολόγιο, το υπουργείο Οικονομικών θα κληθεί να λάβει αποφάσεις και για τον τρόπο αξιοποίησής του. Ηδη, έχει γίνει δήλωση από τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών ότι «αυτό που δεν δηλώνεται, κατάσχετε».
• Το μνημόνιο αναφέρεται τέλος στη λειτουργία του ηλεκτρονικού «πόθεν έσχες» (σ.σ. το θέμα συζητείται εδώ και χρόνια αλλά ακόμη και σήμερα δημόσιοι υπάλληλοι, δικαστικοί, δημοσιογράφοι κ.λπ.) υποβάλλουν χειρόγραφα τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης αλλά και στη διασύνδεση του συστήματος πληροφοριών ΕΡΓΑΝΗ με την Εφορία και το Ιδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων με σκοπό τον εντοπισμό της αδήλωτης εργασίας.
Νέα Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων στο πρότυπο του IRS
Ερχεται η... «Εφορία Α.Ε.». Ενα από τα μέτρα που φέρνει το 3ο μνημόνιο αφορά και την ίδρυση -με νόμο ο οποίος θα πρέπει να περάσει με ταχύτατες διαδικασίες μέσα στον Οκτώβριο- «αυτόνομου φορέα εσόδων», ο οποίος θα πρέπει να καταστεί πλήρως λειτουργικός έως τον Ιούνιο του 2016.

Ο φορέας αυτός θα έχει τη δομή εταιρείας, καθώς θα διοικείται από διευθύνοντα σύμβουλο και ανεξάρτητο διοικητικό συμβούλιο, ενώ θα εκτελεί δικό του προϋπολογισμό. Ουσιαστικά, ο φορέας αυτός αναμένεται να αποτελέσει το διάδοχο σχήμα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Ενα... ελληνικό IRS με μεγάλη εξουσία, καθώς αναμένεται να ελέγχει το σύνολο του φοροελεγκτικού μηχανισμού της χώρας –ήδη προωθείται η απορρόφηση της Ειδικής Γραμματείας του ΣΔΟΕ από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων- αλλά και να έχει πρόσβαση στο σύνολο των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που θα αξιοποιούνται τόσο για τη διενέργεια των φορολογικών εσόδων όσο και για τη συλλογή των οφειλόμενων: από τα εισοδήματα και τις καταθέσεις, μέχρι την περιουσιακή κατάσταση του καθενός, τις οφειλές του στο Δημόσιο ακόμη και τις βασικές καταναλωτικές του συνήθειες. Πρακτικά, ο νέος φορέας θα έχει πρόσβαση σε ετήσια εισοδήματα άνω των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, καταθέσεις επίσης άνω των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των 650 δισεκατομμυρίων ευρώ αλλά και οφειλές προς το Δημόσιο που υπερβαίνουν τα 90 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι διαδικασίες για τη δημιουργία του αυτόνομου φορέα εσόδων θα είναι ταχύτατες.

Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, ώστε όλες οι αρμοδιότητες της Ειδικής Γραμματείας του ΣΔΟΕ –συμπεριλαμβανομένης της υλικοτεχνικής υποδομής, αλλά και των 3.500 φακέλων με τις ανοικτές υποθέσεις- να περάσουν στη ΓΓΔΕ.
Η σχετική διάταξη ψηφίστηκε ήδη στη Βουλή και το μόνο που εκκρεμεί είναι η έκδοση των σχετικών αποφάσεων από τον υπουργό Οικονομικών.
Μέσα στον Οκτώβριο θα έρθει επίσης στη Βουλή νέα νομοθετική ρύθμιση για την ίδρυση πλέον του νέου αυτόνομου φορέα εσόδων. Το νομοσχέδιο, όπως αναφέρει και το μνημόνιο, θα προσδιορίζει:

• Τη νομική μορφή του νέου φορέα

• Τις εξουσίες διευθύνοντος συμβούλου και του ανεξάρτητου Διοικητικού Συμβουλίου

• Τη σχέση με το υπουργείο Οικονομικών και άλλους κυβερνητικούς φορείς

• Την ευελιξία όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους του φορέα και τη σχέση του με τη δημόσια διοίκηση

• Την αυτονομία του προϋπολογισμού του, με τη δική του Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) και νέο τρόπο χρηματοδότησης για την εναρμόνιση των κινήτρων με την είσπραξη των εσόδων.

Εως τον Δεκέμβριο του 2015 θα πρέπει να έχει οριστεί το νέο διοικητικό συμβούλιο, έτσι ώστε ο νέος φορέας να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία από τα μέσα του 2016.
Έντυπη

Δεν υπάρχουν σχόλια: